Trzy filary doskonałego doju to czyste i zadbane krowy, prawidłowe procedury postępowania w czasie doju oraz właściwie przygotowany sprzęt udojowy. Celem prawidłowej rutyny doju jest ochrona strzyków i zmniejszenie ryzyka wystąpienia mastitis.

Zdrowy, dobrze funkcjonujący strzyk oraz sprawna dojarka są niezbędne, aby zapobiec wnikaniu patogenów do wymienia. Jeśli podciśnienie w aparacie udojowym jest zbyt wysokie, dojenie staje się bolesne dla krowy, co prowadzi do gorszego, niepełnego wydojenia lub do zbyt wczesnego zrzucenia aparatu udojowego.

Zmniejszenie ryzyka wystąpienia zapalenia gruczołu mlekowego, wywołanego zarówno przez bakterie pochodzące ze środowiska, jak i z zainfekowanych wymion innych krów, można osiągnąć poprzez optymalizację higieny i dobrą procedurę doju.

Wreszcie, stosowanie właściwych procedur sprawia, że krowy chętniej wchodzą do hali udojowej i mają krótsze czasy doju, co jest dla nich bardziej komfortowe.

Przedzdajanie powinno być częścią każdej prawidłowej rutyny udojowej, ponieważ stymuluje uwalnianie oksytocyny, która ma za zadanie pobudzić wydzielanie mleka. Najpierw należy usunąć pierwsze strugi mleka, a następnie dokładnie oczyścić końcówki strzyków. Ponieważ wydzielanie hormonu zajmuje od 60 do 90 sekund, założenie aparatu udojowego w odpowiednim momencie spowoduje prawidłowy przepływ mleka. Wymię zostanie wydojone szybciej, w krótszym czasie, przez co zmniejszy się ryzyko uszkodzenia zwieracza strzyku i zapalenia gruczołu mlekowego.

Dojenie wstępne pozwala również na wczesne wykrycie klinicznego zapalenia gruczołu mlekowego.

Jednak przedzdajanie niesie ze sobą pewne ryzyko rozprzestrzeniania się infekcji (zakaźnych patogenów) z jednej krowy na drugą. Ryzyko to powinno być kontrolowane poprzez higieniczne procedury doju: utrzymywanie rąk w czystości, używanie gumowych, czystych rękawic przez dojarzy, dokładne czyszczenie kubków udojowych itp.

Plan leczenia mastitis w gospodarstwie daje ci pewność, że leczysz każde kliniczne zapalenie wymienia w optymalny sposób i z największą szansą na sukces.

Poproś swojego lekarza weterynarii o przygotowanie takiego planu oraz o odpowiednie przeszkolenie siebie i pracowników w gospodarstwie

Zależy to zarówno od stanu zdrowia krowy (i jej wymion), jak i patogenu. Jeśli krowa jest chora lub odczuwa ból, będzie wymagała leczenia i dobrej opieki weterynaryjnej. Lekarz weterynarii prawdopodobnie zastosuje leczenie przeciwzapalne w celu zmniejszenia obrzęku

i reakcji zapalnej oraz złagodzenia bólu. Możesz pomóc zmniejszyć obrzęk poprzez częste i całkowite dojenie chorej ćwiartki. Upewnij się, że krowa może pić, jeść i odpoczywać tyle, ile potrzebuje i chce.

Aby dowiedzieć się, który patogen wywołał mastitis – i czy jest on nadal aktywny w chorej ćwiartce – należy pobrać próbkę mleka i wykonać odpowiednią analizę. Należy to zrobić przed rozpoczęciem stosowania antybiotyków!

Jeśli istnieje plan leczenia w gospodarstwie, należy postępować zgodnie z nim. Próbki mleka powinny być pobierane regularnie w celu oceny i aktualizacji planu leczenia.

Zależy to od wielu czynników, w tym od wartości krowy i szansy na pełne wyleczenie, jej wieku i kondycji ciała, ilości komórek somatycznych, historii przypadków klinicznego mastitis, liczby dotkniętych ćwiartek i patogenu.

Ogólnie rzecz biorąc: ciężkie kliniczne przypadki mastitis powinny być leczone natychmiast, natomiast postępowanie w łagodnych i umiarkowanych przypadkach będzie uzależnione od zidentyfikowanego patogenu. Postępuj zgodnie z planem leczenia gospodarstwa, jeśli taki posiadasz. Jeśli chodzi o podkliniczne mastitis, optymalnym czasem leczenia jest zasuszenie.

Zdecydowanie tak! Jeśli nie rejestrujesz wszystkich przypadków klinicznych, nie masz pojęcia, jaka jest rzeczywista sytuacja w gospodarstwie. Nie tylko nie będziesz w stanie podjąć działań na poziomie stada, ale także nie poznasz związanych z tym kosztów – w tym utraconej produkcji mleka.

To samo dotyczy stanu zdrowia poszczególnych krów: bez rejestrowania klinicznych przypadków mastitis nie wiadomo, czy dana krowa miała wcześniej mastitis, co jest niezbędne do podejmowania optymalnych decyzji dotyczących leczenia krów zasuszonych, leczenia przypadków klinicznych i uboju z konieczności.

Pobieranie próbek mleka do badania bakteriologicznego i antybiogramu pomoże określić najlepsze leczenie dla danej krowy. Dowiedz się, jak prawidłowo pobierać próbki mleka.

Na poziomie gospodarstwa badanie próbek mleka daje wiarygodny wgląd w patogeny mastitis, które odgrywają rolę w gospodarstwie, i pomaga w podejmowaniu decyzji i skupieniu się na środkach zapobiegawczych. Badanie próbek mleka jest również niezbędne dla lekarza weterynarii, aby pomóc mu w opracowaniu odpowiedniego planu leczenia dostosowanego do potrzeb konkretnego stada.

Materiały ściółkowe mogą zwiększać ryzyko wystąpienia zapalenia wymienia, ponieważ końcówki strzyków leżą na ściółce, gdy krowa odpoczywa. Ściółka może zawierać (środowiskowe) patogeny mastitis, takie jak Streptococcus uberis, E. coli, Klebsiella.

Najlepszym sposobem na ograniczenie presji infekcyjnej ze strony ściółki w oborach wolnostanowiskowych jest kontrolowanie i w razie potrzeby oczyszczanie stanowisk 4 razy dziennie. Upewnij się, że w obszarze, w którym znajduje się wymię gdy krowa leży, znajduje się sucha warstwa: usuń mokrą i brudną ściółkę, w razie potrzeby dodaj nową, suchą ściółkę. Ważnym aspektem jest również zapewnienie zwierzętom dobrej wentylacji w pomieszczeniach. Preferowanym materiałem ściółkowym jest piasek. Następna jest głęboka ściółka z materiałem organicznym.

Aby sprawdzić, czy dobrze wykonujesz swoją pracę, oceń poziom higieny w Twoim gospodarstwie.

Działania w trakcie zasuszania krowy, które pomogą zapobiegać występowaniu mastitis:

• produkcja mleka powinna być mniejsza niż 12 litrów dziennie w czasie zasuszania;
• podczas zasuszania krowy powinny być jak najmniej zestresowane i zawsze mieć swobodny dostęp do świeżej wody i paszy;
• stosować antybiotyki zgodnie z planem leczenia krów zasuszonych w gospodarstwie [blog 7B] i/lub poprosić lekarza weterynarii o poradę dla każdej krowy z osobna;
• nałożyć uszczelniacz strzyków na każdą krowę, aby chronić wymię przed nowymi infekcjami;

Dowiedz się w jaki sposób podawać leki i uszczelniacze do strzyków

Cokolwiek robisz, dbaj o swoje zasuszone krowy!

Sprawdzaj krowy zasuszone 3 razy dziennie przez pierwsze 5 dni, a pozostałe krowy zasuszone co najmniej 2 razy dziennie. Pierwszym punktem kontrolnym jest: wypełnienie żwacza  które nigdy nie powinno być niższe niż 2,5 (wynik 2 jest zbyt niski!).

Miejsca odpoczynku powinny być zawsze czyste i suche [patrz blog 10]. Czyść, odświeżaj i wymieniaj ściółkę w boksach co najmniej 2 razy dziennie;

Kontynuować leczenie zgodnie z planem leczenia w gospodarstwie. Nie należy przechodzić na inne leczenie, chyba że zaleci to lekarz weterynarii. W razie wątpliwości należy skontaktować się z lekarzem weterynarii w celu uzyskania porady.

W większości przypadków patogen wywołujący mastitis zniknął w wyniku leczenia antybiotykami. Uszkodzenie tkanek i reakcja zapalna ustępują jednak po kilku dniach. Dopiero po zagojeniu się tkanki wymienia mleko znów będzie wyglądać normalnie.